Thịt bò đang từng bước trở thành một loại thực phẩm quan trọng trong bữa ăn hàng ngày, dẫn đến giá thịt bò cũng không ngừng gia tăng. Chính vì thế việc nắm bắt được cách nuôi bò thịt cho năng suất cao đang là một trong những mục tiêu quan trọng của bà con.
Để nuôi bò thịt cho năng suất cao, cần phải chú trọng vào nhiều yếu tố từ việc chọn giống, chăm sóc, dinh dưỡng đến quản lý sức khỏe. Dưới đây là các kỹ thuật quan trọng giúp nâng cao hiệu quả chăn nuôi bò thịt.
1. Lựa chọn giống bò thật tốt
Một trong những yếu tố quan trọng để thành công trong chăn nuôi bò thịt là chọn giống bò phù hợp. Giống bò ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chất lượng thịt và giá trị kinh tế sau này.
Để đạt hiệu quả cao, nên tránh chọn giống bò nội (bò địa phương) và ưu tiên các giống bò lai Sind hoặc bò Italia màu trắng. Hãy chọn những con bò có khung xương lớn, lông mượt, bụng thon, vai dài, đùi sau to, cạnh đôi phát triển, dịch hoàn không lộ rõ, đầu to, răng nhỏ và thấp, không kén ăn.
Mỗi giống bò có tốc độ sinh trưởng và tích lũy thịt mỡ khác nhau. Trên thế giới, nhiều giống bò siêu thịt có năng suất cao với tỷ lệ thịt xẻ đạt 70% và tỷ lệ thịt tinh trên 50%, mang lại giá trị dinh dưỡng cao và hương vị thơm ngon. Tuy nhiên, nên chọn các giống bò vùng nhiệt đới để phù hợp với khí hậu nóng ẩm.
Khi chọn mua bò để nuôi vỗ béo, nếu là bê tơ, tránh chọn giống bò nội và bò ta màu vàng. Đối với bò trưởng thành, nên chọn những con có khung xương to và khỏe mạnh để đảm bảo tốc độ tăng trọng nhanh, với thời gian vỗ béo khoảng 2 tháng. Tránh chọn những con bò đã quá già.
Lưu ý thêm một số điểm khi chọn giống: chọn những con khỏe mạnh, ngoại hình cân đối, lông mượt, da mềm; đầu cổ linh hoạt, mặt ngắn, trán rộng, mắt sáng, mõm lớn, răng còn tốt; lưng dài và thẳng, ngực sâu và rộng, bụng tròn gọn; mông nở, đuôi dài và gốc đuôi to; chân thẳng, bước đi vững chắc, móng khít; yếm rộng và bao da rốn phát triển.
2. Chú trọng vào chuồng trại
Khi xây dựng chuồng trại chăn nuôi bò thịt, cần đảm bảo rằng chuồng đông ấm và hè mát, nền chuồng không trơn trượt, với diện tích khoảng 4-5 m² mỗi con. Thiết kế chuồng phải thuận tiện cho việc quản lý, chăm sóc và nuôi dưỡng bò. Chuồng có thể được xây dựng theo một hoặc hai dãy, tùy thuộc vào điều kiện cụ thể. Để giảm chi phí, có thể sử dụng các vật liệu sẵn có như tranh, tre, lá cọ.
Ngoài ra, cần xây dựng hầm biogas để đảm bảo vệ sinh môi trường và cung cấp khí đốt cho việc đun nấu và thắp sáng. Mỗi gia đình nuôi 2-3 con bò nên xây một hầm biogas có dung tích từ 5-7 m³, đủ để đáp ứng nhu cầu sử dụng của gia đình 5-6 người.
3. Chế độ dinh dưỡng cho bò
Để bò phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao, cần cung cấp năng lượng hàng ngày tương đương 2,5% trọng lượng cơ thể của bò. Ví dụ, nếu bò nặng 200kg, cần cung cấp khoảng 5kg thức ăn khô mỗi ngày, cùng với 15-20kg thức ăn thô xanh.
Khẩu phần ăn của bò phải bao gồm đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu, bao gồm cả thức ăn tinh và thức ăn thô được trộn lẫn. Quan trọng là phương pháp cho ăn và việc tập cho bò ăn thức ăn tinh. Ban đầu, nên cho bò ăn thức ăn thô xanh và dần dần thêm thức ăn tinh để bò quen với khẩu phần năng lượng cao. Nếu cho bò ăn nhiều thức ăn tinh ngay từ đầu, có thể gây ngộ độc axit (acidosis). Do đó, thức ăn thô xanh cần được sử dụng cùng với thức ăn tinh để tạo ra khẩu phần ăn hoàn chỉnh và đủ dinh dưỡng.
Khẩu phần ăn hợp lý cho bò nhốt chuồng bao gồm: thức ăn thô xanh, phụ phẩm, thức ăn tinh, và bổ sung khoáng chất cùng vitamin.
- Thức ăn thô xanh: Bao gồm cỏ băm nhỏ, thức ăn ủ chua, phụ phẩm nông nghiệp và công nghiệp (như bã bia, rượu, rỉ mật, bã mía, bã đậu, vỏ hoa quả), chiếm từ 55-60% vật chất khô trong khẩu phần ăn.
- Thức ăn tinh tổng hợp: Bao gồm sắn nghiền nhỏ, ngô bắp nghiền, khô dầu lạc, bột keo dậu, chiếm khoảng 40-45% vật chất khô trong khẩu phần ăn của bò.
Để tăng năng suất, giảm chi phí thức ăn và tận dụng nguồn lương thực sẵn có, nên đầu tư vào máy băm nghiền thức ăn. Thiết bị này sẽ giúp tiết kiệm chi phí lâu dài trong quá trình chế biến thức ăn cho bò nhốt chuồng.
4. Kiểm soát và phòng ngừa một số bệnh
Vệ sinh phòng bệnh: Áp dụng nguyên tắc “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Đảm bảo chuồng trại, máng uống, máng ăn và môi trường xung quanh luôn sạch sẽ. Thực hiện việc tẩy uế chuồng trại và khu vực xung quanh định kỳ, khơi thông cống rãnh, phát quang bờ bụi và thu gom, xử lý chất thải. Tích cực tiêu diệt các loài gặm nhấm, ruồi muỗi, gián, ve để hạn chế tối đa các động vật trung gian truyền bệnh.
Lịch tiêm phòng: Thực hiện đúng lịch tiêm phòng để bảo vệ bò khỏi các bệnh phổ biến như tụ huyết trùng và lở mồm long móng. Ngoài ra, cần tẩy giun định kỳ cho bò bằng các loại thuốc đặc hiệu như Levamisole và DextilB để đảm bảo sức khỏe và phát triển tốt.